BLOG | Wachten of veranderen: wat doet jouw bedrijf?
Recent was ik weer eens te gast bij Tata Steel. Een bedrijf dat op vele fronten onder druk staat. Want naast de druk vanuit actiegroepen en bewoners van de regio IJmond voor vermindering van luchtvervuiling en fijnstof, staat het bedrijf voor de uitdaging om groen staal te produceren en haar CO2-uitstoot naar nul te reduceren, haar gemiddeld wat ouder werknemersbestand daarvoor om te scholen en in een krappe arbeidsmarkt productiepersoneel te werven voor de nodige vervanging en verjonging. Zeker niet de enige uitdagingen waar het bedrijf voor staat. Herkenbaar?
Ik denk het wel: want vrijwel elk maakbedrijf in Nederland staat voor een veelvoud aan uitdagingen. En daarin sta je als Nederlandse onderneming niet alleen, zoals blijkt uit de alarmbellen die Mario Draghi in zijn recente rapport over de maakindustrie in Europa liet klinken. Blijf je afwachten of onderneem je net als Tata Steel toch maar actie? En waar moet je dan beginnen?
Er staat de maakindustrie heel wat te wachten!
Ik ben al eens eerder bij Tata Steel op bezoek geweest. Want het bedrijf stond ooit aan de wieg van STEM Industrial Marketing Community waar ik zelf sinds 2008 bij betrokken ben: Tata Steel is een bedrijf dat op een aantal fronten een koppositie inneemt bij het ontwikkelen en produceren van staal. Maar het is daarbij ook één van de grootste CO2-uitstoters van ons land. Je zou verwachten dat dit wordt veroorzaakt door de verbranding van kolen en gas, om de hoge temperaturen te bereiken die nodig zijn in het hele proces bij de verwerking van ijzererts en schroot tot staal. Maar tijdens mijn bezoek vernam ik dat een belangrijk deel van die CO2-uitstoot juist wordt gerealiseerd bij het converterproces, waarbij zuurstof wordt toegevoegd aan vloeibaar ruwijzer om de koolstofelementen die daarin zitten te binden en te verwijderen. Want ruwijzer met ongeveer 4% koolstof is bros en nog niet geschikt als staal. Dat is het pas als het koolstofgehalte lager dan 1,9% is.
Concurrentievoordeel als basis
En laat nu juist de Nederlandse vestiging van Tata Steel kampioen zijn in het produceren van staal met een heel laag gehalte aan koolstof: tot wel 0,045%. Staal dat beter vervormbaar en te lassen is en daardoor juist heel goed toepasbaar is in de auto-industrie voor diepgetrokken onderdelen en voor verpakkingsmaterialen En met een heel speciale behandeling kan zelfs Ultra Low Carbon Steel (0,003%) geproduceerd worden. Dit proces is niet zomaar in elke staalfabriek te introduceren en geeft Tata Steel Nederland daarmee een concurrentievoordeel met een specifieke productrange binnen bepaalde marktsegmenten. Een positie die het bedrijf niet graag opgeeft en er in combinatie met de uitdagingen waarvoor het staat, alles aan doet om deze te behouden. En vecht daarmee met vergroening en het ontwikkelen van methoden voor het produceren van groen staal, ook voor het voortbestaan van het bedrijf.
Sterker nog: de organisatie weet dat het vergroeningsproces leidt tot een verdere verbetering van de productie van (Ultra) Low Carbon Steel. En ondanks de roep door actiegroepen voor sluiting van het bedrijf, het politieke gekrakeel rondom bijdragen vanuit de overheid in het vergroeningsproces en de hoge energietarieven in Europa, werkt het bedrijf aan haar ‘Groen Staal Plan’. Een operatie waarbij stapsgewijs het bedrijf een vergroeningsproces voorbereidt om in 2030 al 40% minder CO2 uit te stoten en het aandeel schroot in de productie te verhogen van 17% naar 30%. En dat terwijl het onzekere tijden voor het bedrijf zijn en ‘tijdens de verbouwing de verkoop’ ook gewoon door moet gaan. Of anders gezegd: terwijl de huidige productie doorgaat, wordt geïnvesteerd in en gebouwd aan een robuust toekomstbestendig bedrijf met een specifieke concurrentiepositie op de staalmarkt.
Wat heeft dit met jouw bedrijf te maken?
Wat dit met het bedrijf of de sector te maken heeft waarin jij werkzaam bent? Voor mij als marketeer alles. Want aan de basis van de acties die bij Tata Steel worden ondernomen, staat één van de belangrijkste vragen die bij strategische marketing gesteld moet worden: wat gebeurt er bij ongewijzigd beleid? Bij Tata Steel lijkt me dat duidelijk: een bedrijfssluiting, verlies aan werkgelegenheid, een bepaalde concurrentiepositie en staalproductie in ons land cq. Europa. Een grotere afhankelijkheid van staal uit andere regio’s. En staal dat kwalitatief niet dezelfde eigenschappen heeft als het staal dat nu nog in Nederland wordt geproduceerd en zelfs wereldwijd om haar toegevoegde waardes wordt gewaardeerd en toegepast in bepaalde marktsegmenten.
Ook in jouw bedrijf of sector is het nodige gaande en is die basale marketingvraag relevant. Want wat gebeurt er met jouw bedrijf als het beleid niet aanpast wordt aan veranderende (markt)omstandigheden? Of op de veranderingen die plaatsvinden bij jouw klanten, al dan niet onder invloed van veranderende omstandigheden in de sector en markten waarin jouw klanten opereren. Er gebeurt altijd wat en stil afwachten tot ‘de bui’ weer over is, is geen optie. Overigens zelfs niet als het een economische dip of depressie is. Uit onderzoek is bekend dat bedrijven die zich beter voorbereiden op economisch mindere tijden hier beter uit naar boven komen dan bedrijven die een afwachtende houding aannemen.
Verlies aan concurrentiekracht
Draghi heeft al heel wat oorzaken genoemd die verandering noodzakelijk maken in zijn recente rapport over de toekomst van de Europese maakindustrie. In hoofdlijnen zijn het de energietransitie en hoge energiekosten, verduurzaming en (toekomstige) tekorten aan grondstoffen, de arbeidsmarkt en haar tekorten, met name ook aan gekwalificeerd personeel, veiligheidskwesties, het gebrek aan innovatiekracht en al met al een verlies aan concurrentiekracht. Met deze en andere factoren waar de meeste bedrijven en sectoren al mee te maken hebben of krijgen, vragen een daadwerkelijke aanpassing aan nieuwe omstandigheden. Het is dan ook van groot belang om zo vroeg mogelijk die verandering van omstandigheden te ontdekken. Om vervolgens te bepalen wat de impact ervan is op jouw bedrijf, de sector waarin je zelf met jouw bedrijf actief bent. En zelfs te kijken naar de veranderingen die van invloed zijn op jouw klanten. En om te ontdekken of die veranderingen een potentieel grote of kleinere aanpassing vereisen, welke die zijn en hoe je als bedrijf (of samen met de sector) je daarop voorbereidt. Het startpunt wordt dan gevormd door de verandering die de meeste impact heeft op het voortbestaan van jouw bedrijf of haar concurrentiepositie. En is meestal niet de meest eenvoudige om aan te werken. Wel een noodzakelijke: want niets doen en afwachten is geen optie als het voortbestaan van het bedrijf je aan het hart gaat.
Start eerst eens met een masterclass
De maakindustrie staat voor grote uitdagingen die onder meer te maken hebben met een krappe arbeidsmarkt, versnelde innovatie en technologische ontwikkelingen, aangescherpte eisen rond duurzaamheid en circulariteit, hoge energiekosten en een moeizaam verlopende energietransitie en (geo)politieke verschuivingen.
Dit is slechts een deel van de uitdagingen waar bedrijven in de maakindustrie voor staan. En, die van invloed zijn op hun concurrentiepositie. Want daarnaast spelen er ook nog specifieke vraagstukken voor bedrijven. Hoe speel je op al die zaken in, nu en in de toekomst.
Gratis masterclass 25 maart
Tijdens de gratis masterclass ‘Mastering Your Business’ op dinsdag 25 maart deelt Albert-Jan Swart (sector econoom industrie ABN-AMRO) zijn inzichten over de belangrijkste ontwikkelingen in economie en industrie en wat die betekenen voor jouw bedrijf.
Waar, wanneer en hoe deelnemen?
- Onderwerp: Marktontwikkelingen en wat ze betekenen voor jouw bedrijf.
- Datum: dinsdag 25 maart 2025.
- Spreker: Albert-Jan Swart (sectoreconoom industrie, ABN AMRO).
- Locatie: Culemborg (adresgegevens volgen na aanmelding).
Tijdens deze sessie krijg je niet alleen scherpe inzichten, maar bespreken we ook hoe je deze kennis omzet in strategische keuzes voor jouw bedrijf.
Wil jij voorbereid zijn op de toekomst? Neem dan gratis deel. :
Wel graag vooraf aanmelden. Meer informatie en inschrijven? Klik hier: https://stemcommunity.nl/aanmelden-stem-van-de-master/
